Jak rozpisać uczniów? Pomysł trzeci

I tym razem zaproponuję pracę na lekcji z materiałem wizualnym spoza podręcznika.

Pozytywne nastawienie uczniów do zadania jest zawsze większe, jeśli nie muszą wypakowywać podręcznika z plecaka.
Wykorzystuję do tego celu najczęściej obrazy malarskie, powstałe na przykład podczas plenerów w naszej okolicy i uwiecznione w folderach poplenerowych. Ważne, by mieć taki zasób, aby każdy z uczniów mógł otrzymać inny materiał do pracy.

Jak pracujemy na lekcji?

Po pierwsze, materiał wizualny uczniowie otrzymują losowo. Oczywiście są bardziej lub mniej zadowoleni.

Pokazują go sobie wzajemnie i komentują. Na tym etapie trudno utrzymać spokój. Zawsze mam kilka sztuk w zanadrzu i - tym, którzy są zrozpaczeni-pozwalam wymienić obrazek.

Po drugie, wszyscy wykonują identyczne zadanie w tym samym czasie.
Formułują jak największą liczbę pytań do otrzymanego materiału wizualnego. Pytania swobodnie wiążą się z obrazkiem.

Zależy mi na tym, aby tych pytań było jak najwięcej i jak najbardziej różnorodnych. Założenie jest takie, że nie ma złych pytań i nie będzie też nieprawidłowych odpowiedzi. W zależności od możliwości klasy ustalamy czas na wykonanie tego etapu pracy.

Umawiam się z uczniami, że pytania powinny prowokować do obszernej wypowiedzi, a błędne są tylko takie, na które odpowiedzą, np. tak, nie, nie wiem.

Ponadto pytania sąsiadujące nie mogą identycznie się zaczynać. Uczniowie sami tego pilnują. Często numerujemy pytania, bo rywalizacja motywuje do działania.

Po trzecie, pytania pomagają zredagować pracę literacką. Z tym że uczniowie swoje pytania przekazują zgodnie z poczynionymi ustaleniami. W tym miejscu można włączyć stoper. Uczeń redaguje pracę inspirowaną obrazem, który pozostał w jego dłoniach.

Pozwalam odpowiadać na nieuporządkowane pytania, ale wówczas zapisujemy tekst tylko na jednej stronie kartki. Po co? Wycinamy poszczególne odpowiedzi, czyli akapity, potem je porządkujemy i przyklejamy już we właściwej kolejności.

Ile czasu potrzebują uczniowie na wykonanie pracy? Około 1, 5 lekcji. Dlatego warto przygotować ciche zadania dla tych, którzy szybko wykonają swoje zadanie. Oczywiście, sprawdzam wszystkie zadania i pozwalam zaprezentować swoją pracę ochotnikom.

Nie bójmy się zaskakujących pytań. One wyzwalają kreatywność, rozwijają wyobraźnię, prowokują do myślenia przyczynowo- skutkowego.

 

Z młodszymi uczniami polecam wstępnie zapisać na tablicy pytania, które pomogą na kolejnych etapach:

Jak? Gdzie? Kiedy?
Po co? Dlaczego?
Z jakiego powodu?
W jaki sposób? Skąd?
Dokąd? Którędy Kto?
Co? O czym?
O kim?
Z kim? Z czym? Kogo?
Czego? Komu?
Czemu? Mimo czego?
Jaki? Czyj? Który? Ile?
Najtrudniej jest pierwszy raz z nową klasą, ale gdy zdobędziemy ich zaufanie, zadanie zawsze jest dobrze i chętnie wykonane przez uczniów.